Een gesprek met Janke Snel
We spreken over innovaties in de zorg met Janke Snel, directeur van de Federatie Eerstelijnzorg Almelo en omstreken en de Centrale Huisartsenpost Almelo. Vol enthousiasme vertelt ze over hoe het idee is ontstaan om de verpleegkundig specialist (VS) en physician assistant (PA) taken in dagpraktijken te laten overnemen.
Kende het systeem uit het ziekenhuis
Janke vertelt: “Het is alweer een tijdje geleden. In 2010. Toen ging de CHPA samenwerken met de eerste hulp in Almelo. Het moment dat we een spoedpost werden en de huisartsenpost ‘binnenlopers’ ging opvangen. Er kwamen heel veel mensen in het weekend. Vaak met wonden. Klussers die zich in de hand hadden gesneden, maar ook sporters of mensen met een hondenbeet. Maar ja, voor die extra drukte kwamen we artsen te kort. Ik had lange tijd in het ziekenhuis gewerkt en kende het systeem van werken met VS en PA natuurlijk al. En dacht op dat moment ‘waarom is dat niet wat voor de huisartsen?’.
Voorzichtig beginnen
Dat was het moment dat we heel voorzichtig begonnen met VS/PA. Eerst één verpleegkundig specialist in het weekend en ’s avonds. Toen twee. Zij konden zelfstandig werken, mochten diagnoses stellen en medicatie voorschrijven. In die tijd werden zij gedelegeerd vanuit de ambulancedienst en de eerste hulp. De VS/PA ontlastten de huisartsenpost behoorlijk, dus vroeg ik me af waarom dat niet zou kunnen in een dagpraktijk. Maar ja, helemaal aan het begin, in 2015, wilde niemand dat nog. Zag men op tegen de tijd en het geld die het opleiden kost. Ik denk dat de nood nog niet hoog genoeg was, men tegen de financiën en de tijd opzag en zich bovendien afvroeg wat zo’n VS of PA voor taken zou kunnen doen.
Iemand gevonden
Tot we in 2017 een praktijk in Enter vonden die het wel wilde proberen. Een verpleegkundig specialist, die 8 uur per week opgeleid werd bij Saxion en daarbij 16 uur in de praktijk aan de slag ging en 8 uur op de huisartsenpost. Bij elkaar een functie van 32 uur dus. Zo zijn we het gaan uitproberen. Met, heel belangrijk, de huisartsenpost als werkgever. Daardoor kost het de praktijk wel tijd, maar loopt die geen financieel risico. Wij krijgen daar vanuit het ministerie subsidie voor, waarvan een deel ook naar de praktijk gaat voor het begeleiden. Zo is de helft van de kosten gedekt. De andere helft vult Menzis aan. Dus dat is hartstikke goed.
Op de huisartsenpost zag de verpleegkundig specialist nog mensen met de al genoemde wonden, maar ook bijvoorbeeld een rood oog en andere trauma’s, maar op de dagpraktijk moest men zelf beslissen waar je zo’n hulp op inzet. We hebben dat heel nauw gevolgd. Elke 8 weken bezoekt de locatiemanager van de huisartsenpost de praktijk. En ik moet zeggen ‘dat ging hartstikke goed.’ In deze praktijk bleek het vooral goed te werken als de VS bijvoorbeeld patiënten met benauwdheid of problemen met het hart overnam.
Stap twee en drie
En toen kwam er een vervolg. In Wierden was er geen opvolging voor een grote praktijk. De andere huisartsen hebben toen de patiënten verdeeld, maar werden daardoor ineens heel groot. Dus daar zijn we in één keer 3 mensen gaan opleiden. Ook dat ging goed. We kregen heel veel open sollicitaties. Dus het spreekt mensen ook aan. Er is iemand aan de slag gegaan die vanuit de thuiszorg kwam en iemand van de IC. En, leuk om te zien, de ene huisarts zet ze breed in, de andere specialiseert juist op ouderenzorg. Dat moeten de praktijken zelf invullen. Voor de huisartsenpost is het ook heel fijn. Want ze werken daar ook nog steeds. Daarmee stijgt het aantal eigen mensen en kunnen we hier ook tekorten opvullen.
En nu komt de volgende stap er weer aan. In Almelo gaan we dit jaar 4 mensen opleiden, waarvan 3 PA’s en 1 VS. En dat is echt een omslag. Tot nu toe ging het alleen over VS. PA’s worden anders opgeleid. Die hebben vanuit hun school al meer medische kennis. Nu kunnen we echt testen wat beter werkt in een praktijk. Daar ben ik heel benieuwd naar.
Een Twentse innovatie?
In andere delen van het land doen ze dit ook wel op huisartsenposten. Eigenlijk in alle gebieden waar een tekort is. Maar dat samen opleiden. Dat is uniek. De huisartsenpost samen met de dagpraktijken. In het begin zijn die kosten door een praktijk niet te dragen. Dus ontzettend leuk dat we dit zo met elkaar doen en dat het werkt. We hebben er allemaal baat bij. Ook hier geldt dus: ‘in Twente doen we het samen.’
Nieuwsgierig naar andere innovaties in Twente? Lees dan ook ‘Zorginnovaties in Twente‘.